Mindfulness in het onderwijs

Groeiende interesse in mindfulness.

Dat mindfulness steeds groter draagvlak vindt blijkt wel uit het in 2017 verschenen essay 'Vrede kun je leren' van David van Reybrouck en Thomas d'Ansembourg. Daarin pleiten de schrijvers voor mindfulness, geweldloze communicatie en compassie op school, op het werk en thuis.

                                             

Recente wetenschappelijke inzichten tonen hoe deze technieken werkelijk leiden tot een beter zelfbeeld, betere leerprestaties en wederzijds begrip. Ze verhogen de mentale hygiëne, zowel van mens als maatschappij. De opvoeding tot vrede moet net zo vanzelfsprekend zijn als gymnastiek en lichamelijke verzorging. 

Voor leerkrachten, docenten en leidinggevenden, is mindfulness ondermeer gericht op het behouden, hervinden, vergroten van mentale veerkracht, vitaliteit en werkplezier.

Mindfulness lijkt ook voor kinderen en jongeren van waarde om zich beter te kunnen ontspannen en concentreren, beter te kunnen omgaan met impulsen, emoties en spanning.

Being mindful - Teaching mindfully - Teaching mindfulness

Een mindful houding - Being mindful - heeft een positief effect op de interactie met en tussen leerlingen en onderwijsgevenden, ondersteunt het onderwijsleerproces, draagt bij aan een pedagogisch klimaat waarin kinderen zich veilig voelen, respectvol met elkaar wordt omgegaan en waar ieder kind uniek kan zijn. Om mindfulness te belichamen is oefening nodig, en zelfs als u zich alleen op uw eigen beoefening focust ( dus het niet expliciet overdraagt aan kinderen) geeft dat mogelijkheden om de gehele klas te transformeren. Teaching mindfully - Onderzoek laat zien dat de effectiviteit van de leerkracht door mindfulnessbeoefening wordt vergroot (Flook, Goldberg e.a. , 2013) en het sociaal-emotioneel klimaat positief beïnvloed wordt.

Teaching Mindfulness - Om mindfulness te leren aan kinderen moeten we zelf mindful zijn. Dat is de route, of we nu ouder, docent, leerkracht of directeur zijn, het begint bij onze eigen beoefening. Mindfulness aan kinderen geven blijkt een bijzonder inspirerende invloed te kunnen hebben op de eigen mentale veerkracht en het enthousiast en gemotiveerd blijven in het werk. Mindfulness geven aan kinderen vraagt een professionele training waarbij u als leerkracht of docent wordt opgeleid om zelfstandig mindfulnessoefeningen te geven aan kinderen en jongeren. 

Onderwijsadvisering - Trajectbegeleiding

Mindfulness kan alleen op een school landen, waar een positief klimaat prioriteit heeft. Mindfulness kan ook niet gereduceerd worden tot een curriculum, het gaat om een systeemaanpak, en wordt duurzaam als het systeem zich committeert aan oefening en welbevinden van alle betrokkenen: kinderen en volwassenen.

Vanuit mijn ervaring als onderwijsadviseur begeleid ik samen met collega's de school in het proces om mindfulness te verbinden aan en in te bedden in de onderwijsvisie. In meerjarige trajecten faciliteren we scholen om zich te ontwikkelen tot een mentaal veerkrachtige organisatie, met aandacht voor zowel teamleden als kinderen, aandachttraining vormt daarin een belangrijk onderdeel samen met positieve psychologie en sociaal emotioneel leren. Ik ben betrokken bij o.m. RVC de Hef (Boor), de Nicolaasschool (RVKO) in Rotterdam, de P.J.Troelstraschool in Amsterdam

Na een oriëntatie wordt een invoeringstraject op maat samengesteld, daarbij wordt uitgebreid aandacht besteed aan de transfer en borging binnen de onderwijssetting.
De 8 weekse MBSR training of het progamma CAREforTeachers gericht op het vergroten van vitaliteit en werkplezier, en het ontwikkelen van mindfulness en compassie binnen de onderwijssetting, maken deel uit van invoeringstrajecten.De training .b Foundations richt zich op docenten in het VO en sluit aan op de training .b voor leerlingen in het Voortgezet Onderwijs.

                           

Mindfulness op maat
Naast bovengenoemde trajecten is het ook mogelijk een mindfulnessactiviteiten op maat aan te vragen, bijvoorbeeld in de vorm van een workshop of presentatie tijdens een studiedag of ouderbijeenkomst. 

Regelmatig verzorgen we op scholen ( basisonderwijs en voortgezet onderwijs) mindfulnesstrainingen voor geïnteresseerde teamleden, voeren we kindertrainingen uit in de klas zodat de school ervaring kan op doen met wat mindfulness hun leerlingpopulatie te bieden heeft, en geven we presentaties en workshops op ouderavonden, studiedagen en netwerkbijeenkomsten. In Rotterdam zijn o.a.  Het Lyceum Rotterdam , Het Praktijk College Charlois en het Rotterdams Design College  (LMC) scholen die ik begeleid heb om mindfulness te implementeren in de school. Ook Daltonschool de Meridiaan in Dordrecht (OPOD) word daarin begeleid bij verdere implementatie en borging binnen de school en de koppeling met SEL en Daltononderwijs.

Interesse & contact

Ook interesse? Neem contact op met Patries Dekkers info@mindfulness-dordrecht.nl
Informeer naar de kennismakingsworkshops om vast te kunnen stellen of aandachttraining interessant is voor uw team of organisatie!
Ik neem graag de tijd om samen met u na te gaan wat een geschikte manier is om kennis te maken met mindfulness binnen uw schoolorganisatie of schoolbestuur.
Wanneer u al een training heeft gevolgd en geïnspireerd bent geraakt door de kracht van mindfulness, denk ik graag met u mee over mogelijke vervolgstappen binnen uw organisatie.

Lees ook de ervaringen van deelnemers

       ‘Er is iets veranderd in de interactie met de leerlingen. Ik schiet veel minder in de directe reactie, door dat moment van ruimte zijn er minder conflicten en is er minder irritatie en ongeduld bij mezelf. Ik kan eigenlijk met een veel opener blik naar de kinderen kijken, dat geldt ook in andere situaties. Ik vind mijn werk eigenlijk ontzettend leuk!’
       ‘Door de training merk ik dat ik veel effectiever en efficiënter werk, ik ben helderder en scherper, creatiever ook, het levert me een enorme tijdswinst op, het gevoel van ik moet nog zoveel is weg!’
       ‘Ik zie altijd erg op tegen de ouderavonden, door van te voren ruimte te maken voor dat gevoel, vervolgens de aandacht te richten op mijn lijf en adem, kan ik uit de gedachtestroom stappen die me belemmeren om het contact aan te gaan met de groep.’
       'Sinds ik mindfulness beoefen merk ik dat ik meer vertrouwen heb in mezelf en in de leerlingen, dat heeft een groot effect op het leerproces van de leerlingen en het klimaat in de groep.'

Ervaringen binnen onderwijsorganisaties:

'Bedankt voor de afgelopen 8 weken. Wat heb je onze rugzakken gevuld! We hebben genoten van je deskundigheid en gedrevenheid en alles overgoten met een gezonde dosis relativering, bedankt Patries!'

Wetenschappelijk onderzoek

Uit veel onderzoek blijkt dat mindfulnesstraining bij volwassenen stress vermindert en welbevinden verbetert.
Werkt dat ook zo voor onderwijsprofessionals?
Het programma CARE for Teachers is ontwikkeld door o.a. Tish Jennings en Christa Turksma is uitgebreid wetenschappelijk onderzocht en levert positieve impact heeft op het welbevinden van onderwijsprofessionals. CARE reduceert persoonlijke stress, verbetert emotieregulatie, laat significante verbeteringen zien in lesgeven. De wetenschappelijke studies laten zien dat de effectiviteit van de leraar wordt vergroot en dat de leerkracht na de training beter in staat is een positief sociaal-emotioneel klimaat in de klas te creëren. Wil u meer weten over het aanbod van Care for Teachers in Nederland, kijk op www.careforteachers.nl

Mindfulnesstraining beïnvloedt belangrijk hersengebieden die betrokken zijn bij executieve functies, impuls controle en beslissingen nemen, leren en geheugen, emotieregulatie, emotionele intelligentie, gevoel van verbondenheid met anderen.

Schonert Reichle (2015) heeft onderzoek gedaan naar het Social Emotional Learning (SEL) programma (Mind Up) in combinatie met Mindfulnessoefeningen en dit vergeleken met controlegroep die het SEL programma volgde zonder mindfulnessoefeningen. De kinderen die SEL in combinatie met mindfulnessoefeningen kregen bleken:
Beter in stressregulering, Optimistischer, Behulpzamer, Zorgzamer voor anderen, Lagen beter in de groep, Betere resultaten in rekenen. 
Conclusie: kinderen die SEL programma’s krijgen op school in combinatie met Mindfulnessoefeningen hebben een betere uitgangspositie om succesvol te zijn op school en daarbuiten.

Wetenschappelijke onderzoek:

Lisa Flook, Simon B. Goldberg, Laura Pinger, Katherine Bonus, and Richard J. Davidson. Mindfulness for Teachers: A Pilot Study to Assess Effects on Stress, Burnout, and Teaching Efficacy International Mind, Brain, and Education Society and Blackwell Publishing, Inc., 2013